Geheimtaal

Een leerling die boos op mij was omdat hij een onvoldoende haalde voor een toets, schreef bij de nabespreking boven aan zijn blaadje FYBDJHIEO. Hij had niet verwacht dat ik zou kunnen ontrafelen wat er stond en al helemaal niet zo snel. Het kostte me een halve minuut. Het resulteerde in een gesprek met zijn ouders en een excuusbrief aan mij. Ik ga niet helemaal verklappen wat er staat, maar hij had de beginletters van de woorden van een zin opgeschreven waarin hij onaardige dingen zegt. De rest laat ik aan de lezer.

De boodschap van deze leerling is wel een mooi voorbeeld van een eenvoudige versleuteling. Als je in de schriften van je leerlingen kijkt, zul je wel vaker dingen tegenkomen die bedoeld zijn als geheimtaal. De ene poging is geslaagder dan de andere. Klinkers weglaten, letters een paar plaatsen opschuiven in het alfabet, eigen symbolen gebruiken, het kan allemaal. Kijk eens hieronder, wat maak je daarvan?

Bovenstaand plaatje komt uit de AIVD kerstpuzzel, junioreditie 2020, opgave 5. Sinds vorig jaar maakt de AIVD naast hun inmiddels beroemde/beruchte jaarlijkse kerstpuzzel ook een speciale editie voor jongeren. De doelgroep is 10-15 jarigen. De opgaven zijn zeer gevarieerd, soms is het een talige puzzel, bijvoorbeeld met anagrammen, soms een beetje sudoku-achtig, soms een cryptografisch probleem (maar dan wel met hints over de versleuteling erbij). Er worden contexten en actualiteiten gebruikt die aansprekend zijn voor deze jonge doelgroep. De puzzel is uitstek geschikt om er enkele opgaven van met je leerlingen te doen in de laatste weken van december, en de hele puzzel mee te geven als leuke activiteit voor in de kerstvakantie. (En dit kan natuurlijk ook bij online onderwijs of vervroegde sluiting….)

Wie de puzzel van dit jaar wil bekijken, ga naar de site van de AIVD. Als je niet kunt uitstaan dat je niet kunt lezen wat er op het plaatje staat, dan kun je op de site van de AIVD ook de antwoorden van de puzzel van vorig jaar vinden. Maar je weet wat je zelf ook altijd tegen je leerlingen zegt: eerst goed zelf je best doen, dan pas in het antwoordenboek kijken!